Rodzaje kompozytów stomatologicznych

Kompozyty stomatologiczne to jedne z najczęściej stosowanych materiałów w stomatologii zachowawczej. Ich właściwości mechaniczne, estetyczne oraz biokompatybilność sprawiają, że są niezastąpione w odbudowie zębów zarówno przednich, jak i bocznych. W niniejszym wpisie przedstawimy główne rodzaje kompozytów oraz omawiamy ich właściwości, przeznaczenie, jak również różnice technologiczne.

Skład i właściwości kompozytów stomatologicznych

Kompozyty stomatologiczne składają się z organicznej matrycy żywicznej, zwykle na bazie żywicy bis-GMA, oraz nieorganicznych wypełniaczy, takich jak krzemionka czy szkło. Wypełniacze te odpowiadają za wytrzymałość i odporność na ścieranie, a także za estetykę materiału. Ponadto zawierają inicjatory polimeryzacji, które powodują, że materiał można utwardzić pod wpływem światła. Dzięki temu można modelować wypełnienia o idealnym dopasowaniu kolorystycznym i anatomicznym.

Kompozyty dzieli się m.in. ze względu na wielkość oraz rodzaj wypełniaczy. Wyróżnia się w ten sposób kompozyty makrofilowe, mikrofilowe, hybrydowe, nanohybrydowe, a także nanofilowe. Kompozyty mikrofilowe i nanofilowe cechują się wysoką estetyką oraz gładkością powierzchni, natomiast hybrydowe sprawdzają się w wypełnianiu różnych typów ubytków.

Kompozyty światłoutwardzalne i Bulk-fill

Obecnie najpowszechniej stosowane są kompozyty światłoutwardzalne, które umożliwiają polimeryzację „na żądanie” za pomocą lampy polimeryzacyjnej. Światło penetruje materiał do około 2-3 mm głębokości, dlatego aplikuje się go warstwowo, aby uniknąć niedostatecznego utwardzenia i nieszczelności wypełnienia.

W ostatnich latach popularność zdobyły kompozyty Bulk-fill, które dzięki specjalnej formule umożliwiają utwardzanie w warstwach nawet do 4-6 mm. Dzięki temu skracają czas zabiegu, ograniczają ryzyko powstawania mikropęknięć oraz zapewniają trwałość i estetykę wypełnień, szczególnie w zębach bocznych. Kompozyty Bulk-fill dostępne są w różnych konsystencjach, m.in. uniwersalnych, płynnych (flow) oraz kondensowalnych (packable).

Materiały pokrewne kompozytom stomatologicznym

Oprócz klasycznych kompozytów stomatologicznych, w gabinetach dentystycznych wykorzystuje się także materiały pokrewne, takie jak kompomery i ormocery. Pierwsze łączą cechy kompozytów oraz cementów glassjonomerowych, zapewniając zdolność do uwalniania jonów fluoru, co pomaga w ochronie zęba przed próchnicą. Z tego powodu kompomery są chętnie stosowane w przypadku tzw. mleczaków, a także wypełnień narażonych na mniejsze obciążenia mechaniczne.

Ormocery to z kolei materiały o niskiej kurczliwości polimeryzacyjnej oraz wysokiej biokompatybilności. Dzięki temu zmniejszają ryzyko powstawania szczelin brzeżnych i są idealne do wypełnień wymagających wysokiej estetyki, jak również trwałości, szczególnie w przednim odcinku uzębienia.