Jakie są podstawowe elementy unitu stomatologicznego?

Fotel stomatologiczny – najczęściej tak nazywany jest w języku potocznym unit stomatologiczny, gdzie fotel stomatologiczny jest tylko jednym z elementów całego urządzenia.

Unit stomatologiczny, jest to podstawowe i najważniejsze wyposażenie każdego gabinetu dentystycznego. Jego konstrukcja oraz wyposażenie powinny zapewniać pacjentowi wygodę i komfort podczas zabiegu, a lekarzowi ergonomiczne warunki pracy oraz możliwość wykonania wszystkich rodzajów zabiegów, jakie oferuje dany gabinet stomatologiczny oraz zabiegów jakie dany gabinet może świadczyć w przyszłości.

Współczesne modele większości marek są wyposażone w zaawansowane systemy sterowania wszystkimi funkcjami, szeroką regulację pozycji fotela oraz szereg dodatkowych możliwości ułatwiających diagnostykę i leczenie.

1. Fotel stomatologiczny składa się z kilku kluczowych elementów. Fundamentem jest stabilna podstawa, która zapewnia możliwość zamontowania fotela za pomocą solidnych kotw (śrub wkręcanych w dyble) do mocnego, właściwie wykonanego podłoża. Należy zwrócić szczególną uwagę w czasie wykonania posadzki, na umiejscowienie w niej wszelkich rur oraz przewodów, aby były posadowione w taki sposób, aby nie kolidowały z miejscami kotwienia fotela. Zaleca się wykonanie opomiarowanej, dokumentacji fotograficznej wszelkich instalacji znajdujących się w posadzce. Konieczność solidnego zamontowania fotela wynika z tego, że dźwiga on cały unit wraz z wyposażeniem oraz pacjenta podczas zabiegu. Każdy fotel stomatologiczny posiada regulowany zagłówek. Warto wybrać fotel z zagłówkiem odwracanym w tył fotela, pozwalającym na przyjecie pacjenta na wózku inwalidzkim. Nie wszystkie fotele mają taką funkcję. Każdy fotel stomatologiczny posiada sterowanie. Najbardziej praktycznym rozwiązaniem jest możliwość sterowania fotelem zarówno przyciskami nożnymi jak i przyciskami umieszczonymi na panelu lekarza, a wiele foteli dodatkowo sterowanych jest z panelu asysty. Bardzo istotne jest, aby fotel posiadał tzw. funkcję pamięci, co pozwala na zapisanie preferowanych ustawień i ich szybkie przywołanie, co bardzo usprawnia i przyspiesza pracę lekarza. Oczywiście bezwzględnie konieczne jest, aby fotel wyposażony był w przycisk pozycji horyzontalnej (ratunkowej). Ale to dzisiaj jest już standardem.

Warto zwrócić uwagę na udźwig dynamiczny fotela stomatologicznego. Część foteli ma ograniczenie w tym zakresie do wagi 140 – 150 kg, ale występują fotele pozwalające podnosić pacjenta o wadze do 190 kg, a nawet do 227 kg. Choć pacjenci o wadze ponad 140 kg występują relatywnie rzadko, warto pamiętać jaki udźwig ma nasz fotel.

Bardzo ważną kwestią jest czy przy danym unicie (fotelu) będą pracowali dentyści prawo czy leworęczni lub czy jedni i drudzy na zmianę. W większości unitów tą funkcjonalność musimy wybrać już na etapie zakupu urządzenia i nie można tego zmienić w czasie eksploatacji. Ale występują oczywiście unity stomatologiczne posiadające funkcję zarówno pracy leworęcznej jak i praworęcznej. Należy jednak pamiętać, że wybór takiego urządzenia niesie za sobą, również konsekwencje np. wiążące się z ilością zajmowanego miejsca w gabinecie, odległości od ścian itp. Dlatego przed zakupem należy dokonać dokładnej analizy warunków technicznych i odbyć konsultacje z doradcą technicznym.

Niektóre fotele stomatologiczne, a co za tym idzie całe unity, posiadają funkcję, która umożliwia ich obracanie wokół własnej osi pionowej w różnym zakresie. W przypadku wyboru unitu z taką funkcją należy uwzględnić dużo większe zapotrzebowanie na zajmowaną przez unit przestrzeń w gabinecie oraz dużo większe odległości minimalne od ścian niż dla unitów bez tej funkcji.

2. Panel lekarza – wyposażony jest w rękawy górne lub dolne w ilości od 4 do 6. Podstawową zaletą systemu rękawów górnych jest na pewno to, że końcówki stomatologiczne nie upadają przypadkowo na podłogę, co w większości przypadków kończy się uszkodzeniem. Końcówka odkładana wyłączana jest najczęściej przez czujnik w odciągu górnym rękawa. Za wadę może być postrzegany bardziej ograniczony zasięg rękawów górnych niż rękawów dolnych. Wadą rękawów dolnych są częste upadki końcówek na podłogę oraz to, że rękaw leży często na pacjencie podczas zabiegu. A wydaje się, że jedyną ich zaletą jest bardzo duży zasięg. Standardem wyposażenia panelu lekarza jest strzykawko-dmuchawka, skaler, mikrosilnik na którym pracuje kątnica oraz rękaw turbinowy na którym umieszczona jest turbina (kątnica turbinowa). Kolejność narzędzi na panelu może być dowolna. Piąty i szósty rękaw (o ile występuje) może być wyposażony dowolnie, ale najczęściej wybieranym urządzeniem jest lampa do utwardzania kompozytów.

3. Blok spluwaczki – to element unitu, w którym najczęściej, ukrytych jest szereg urządzeń unitu m.in. takich jak pompa ślinociągu, elektrozawory, elektronika sterująca i szereg innych. Pompa ślinociągu może być wodna – napędzana wodą z instalacji wodnej lub powietrzna – napędzana sprężonym powietrzem z kompresora. Jest ona nieco głośniejsza od pompy wodnej i wymaga kompresora o odpowiednich parametrach. Blok spluwaczki to często element uchylny, co ułatwia obsługę unitu. Na bloku umieszczona jest misa spluwaczki oraz kranik do napełniania wodą kubeczka dla pacjenta, do płukania jamy ustnej podczas zabiegu. Bardzo przydatną funkcją jest, o ile występuje w danym unicie, podgrzewanie wody dla pacjenta. Jest to istotne zwłaszcza u pacjentów z nadwrażliwością, którą powoduje zimna woda. Na bloku lub blisko bloku umiejscowiony może być panel asysty, bardzo przydatny (wręcz niezbędny) przy pracy na cztery ręce. Na panelu asysty umieszczone są najczęściej dodatkowa strzykawko-dmuchawka, końcówka ślinociągu oraz końcówka lub końcówki ssaka chirurgicznego (11 mm i 16 mm średnicy). Czasami występują też przyciski sterujące fotelem.

4. Lampa bezcieniowa - umieszczona na maszcie, oświetla pole operacyjne podczas zabiegu. W ostatnim czasie produkowane są unity wyposażone zwykle w bardzo wydajne lampy bezcieniowe z żarówkami LED, często mające wielopunktowe źródło światła, co bardzo zwiększa ich efektywność. Bardzo wygodną dla lekarza funkcją, jest funkcja bezdotykowego włączania i wyłączania lampy bezcieniowej, która w unitach występuje coraz częściej.

5. Dodatkowe wyposażenie – na unicie stomatologicznym, jako dodatkowe wyposażenie, można zamontować np. monitor zintegrowany z komputerem czy serwerem gabinetu, kamerę wewnątrzustną czy piaskarkę abrazyjną, a w niektórych unitach punktowy aparat rtg.

6. Przyłącza i media zasilające – każdy unit stomatologiczny, aby mógł działać wymaga podłączenia do mediów takich jak zasilanie elektryczne, zasilanie sprężonym powietrzem, zasilanie wodą pod właściwym ciśnieniem, podłączenie do kanalizacji, podłączenie do rur ssących w przypadku funkcji ssaków chirurgicznych, a coraz częściej wskazane jest podłączenie do internetu.

Przyłącza dla różnych unitów mogą się minimalnie różnić, a na pewno różnią się miejscem, w którym powinny być wykonane w gabinecie. Takie miejsce musi być bardzo precyzyjnie wyznaczone przed wykonaniem przyłączy. Dlatego niezbędna jest konsultacja z doradcą technicznym niezwłocznie po wyborze marki i modelu unitu.

7. Urządzenia współpracujące – każdy unit musi bezwzględnie współpracować z właściwym kompresorem. Zaleca się kompresory medyczne, najlepiej z osuszaczami powietrza. Drugie konieczne urządzenie, ale tylko w przypadku unitu z funkcją ssaków chirurgicznych to pompa ssąca. Najlepszym i najmniej wymagającym rozwiązaniem pod względem obsługi i awaryjności jest zastosowanie pompy ssącej ,,mokrej”. W odróżnieniu od pompy ssącej ,,mokrej” występują pompy ssące suche, które wymagają zastosowania separatorów cieczy, a te z kolei wymagają umiejętnej eksploatacji, polegającej m.in. na systematycznym, dokładnym czyszczeniu.

Podsumowując, unit stomatologiczny to dość skomplikowane, zaawansowane technologicznie urządzenie, które odgrywa kluczową rolę w codziennej pracy dentysty. Jego konstrukcja łączy ergonomię, funkcjonalność i wygodę, co wpływa zarówno na efektywność leczenia, jak i komfort pacjentów. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom unity stomatologiczne stają się coraz bardziej intuicyjne w obsłudze i dostosowane do potrzeb współczesnej stomatologii oraz indywidualnych wymagań użytkowników.

Wszelkich szczegółowych informacji oraz porad i konsultacji udzielają nasi doradcy techniczni. W przypadku pytań lub niejasności zapraszamy do kontaktu.